![](/media/lib/533/n-tolkien1-43fd23fb20b24968dfce60fe8a0473a6.jpg)
Życie i twórczość JRR Tolkiena uczczone okolicznościową monetą
30 grudnia 2022, 09:58John Ronald Reuel Tolkien zmarł w 1973 roku, a jego dzieła do dzisiaj pobudzają wyobraźnię i są adaptowane na srebrny ekran. W swoich dziełach stworzył kompletny rozbudowany świat, który od kilku dziesięcioleci jest wzorcem dla innych pisarzy, a Tolkiena okrzyknięto ojcem współczesnej fantasy. Brytyjska Mennica Królewska zapowiedziała, że w przyszłym roku uczci życie i twórczość Tolkiena okolicznościową monetą.
![](/media/lib/533/n-groty1-eece56968d01791343d3031c6ad9894c.jpg)
Zidentyfikowano najstarsze kamienne groty obu Ameryk
28 grudnia 2022, 12:14Archeolodzy z Oregon State University znaleźli groty broni miotanej o tysiące lat starsze, niż najstarsze tego typu zabytki w Amerykach. Uczeni odkryli 13 całych grotów i fragmentów o długości od około 1,3 do około 5 cm. Datowanie radiowęglowe wykazało, że powstały one 15 700 lat temu, są więc o około 3000 lat starsze niż groty kultury Clovis znajdowane w całej Ameryce Północnej i o 2300 lat starsze niż podobne zabytki znalezione wcześniej na tym samym stanowisku Cooper's Ferry u brzegów Salmon River w Idaho.
![](/media/lib/532/n-metopozaur-80db416cc550d994e1c77a9848eb7274.jpg)
Metopozaur spod Opola żył 210 milionów lat temu i cierpiał na nowotwór
20 grudnia 2022, 12:58W kręgu triasowego płaza Metoposaurus krasiejowensis, którego szczątki znaleziono w Krasiejowie koło Opola, odkryto ślady nowotworu. Międzynarodowy zespół naukowy prowadzony przez doktora Dawida Surmika z Uniwersytetu Śląskiego zbadał kręg znajdujący się w zbiorach Instytutu Paleobiologii PAN. Naukowcy zidentyfikowali narośl obrastającą znaczną część kręgu i postanowili przyjrzeć się jej bliżej.
![](/media/lib/532/n-cmentarna-bb0a8cdad25c194d408339931ef03f2e.jpg)
„Trumienne torpedy” i pistolety-pułapki – sposób na ochronę zmarłych przed rezurekcjonistami
20 grudnia 2022, 08:54Pomysły przodków nie przestają nas zadziwiać. Na załączonych zdjęciach możecie zobaczyć pistolety-pułapki oraz „trumienne torpedy”, wykorzystywane do ochrony grobów przed rabusiami. W XIX wieku, w związku z szybkim rozwojem medycyny i uczelni medycznych, pojawiło się duże zapotrzebowanie na zwłoki do przeprowadzania sekcji. Zaspokajaniem zapotrzebowania zajmowały się gangi rezurekcjonistów, okradające świeże groby z ciał.
![](/media/lib/532/n-wawel-46c3c5c453b3ecd851b2a208e209890f.jpg)
Rekord odwiedzin na Wawelu
20 grudnia 2022, 06:32Zamek Królewski na Wawelu ogłosił frekwencję wszech czasów. Mijający sezon zamknie wynikiem ok. 1 mln 785 tys. zwiedzających. W komunikacie instytucji podkreślono, że udało się to, choć w ciągu pierwszych pięciu miesięcy br. większości ekspozycji nie można było zobaczyć, bo Zamek przechodził metamorfozę, przygotowując się do wielkiego otwarcia w czerwcu.
![](/media/lib/532/n-drezno-7cb04df73f39586ecd7a0735f79c4d97.jpg)
Odzyskano część bezcennych przedmiotów, ukradzionych 3 lata temu z historycznego skarbca w Dreźnie
19 grudnia 2022, 12:00Saksońska policja i prokuratura poinformowały w sobotę (17 grudnia) o odzyskaniu części bezcennych eksponatów, skradzionych przed 3 laty z Grünes Gewölbe, muzeum jubilerstwa i złotnictwa założonego jako skarbiec elektorów saskich przez Augusta II Mocnego.
![](/media/lib/531/n-lusia-3d958d1eed8f1c8bf2b8b4e966b4ae11.jpg)
Polskie koty to potomkowie co najmniej 3 linii genetycznych. Kiedy przybyły na nasze tereny?
15 grudnia 2022, 10:26Niedawne badania wykazały, że koty udomowiono na terenie Żyznego Półksiężyca przed około 10 000 lat, a ich przodkiem jest Felis sylvestris lybica. Jak jednak rozprzestrzeniły się po świecie i trafiły do Europy Centralnej i Polski? Wstępne odpowiedzi na te pytania uzyskał zespół naukowy z Polski, Słowacji, Serbii, Węgier, Czech, Mołdowy i Belgii.
![](/media/lib/108/n-fuzja-llnl-24fae516b654f04247865e1f3f66beb2.jpg)
Fuzja jądrowa: co tak naprawdę osiągnięto w National Ignition Facility?
14 grudnia 2022, 06:27W ostatnich dniach media informowały o przełomie w dziedzinie fuzji jądrowej. W National Ignition Facility (NIF) przeprowadzono fuzję jądrową (reakcję termojądrową), podczas której uzyskano więcej energii niż jej wprowadzono do kapsułki z paliwem. To ważne osiągnięcie naukowe, jednak nie oznacza, że w najbliższym czasie będziemy masowo produkowali energię tą metodą. Ilość pozyskanej energii jest bowiem co najmniej 100-krotnie mniejsza niż ilość energii użytej.
![](/media/lib/531/n-inkubator-c08005f3e8ad13348567b7fc3b6b7e59.jpg)
Jedyne dziewięcioraczki na świecie są już w rodzinnym Mali. Dziewiętnaście pierwszych miesięcy życia spędziły w Maroku
13 grudnia 2022, 11:58Jedyne na świecie dziewięcioraczki zostały bezpiecznie przetransportowane do Mali; 19 pierwszych miesięcy życia spędziły w Maroku. Na lotnisku w Bamako matkę i dzieci - 5 dziewczynek i 4 chłopców - przywitała minister zdrowia Diéminatou Sangaré.
![](/media/lib/531/n-of-crowns-and-legends-d11d5e238c236199b244185ec0c72599.jpg)
Debiutantka poskarżyła się na Twitterze. Wsparli ją pisarze światowej sławy
13 grudnia 2022, 06:12Bibliotekarka Chelsea Banning przez ponad 15 lat pracowała nad swoją debiutancką książką „Of Crowns and Legends”. Na początku grudnia w księgarni w Ohio odbyło się spotkanie, na którym początkująca autorka miała podpisywać swoje dzieło. Niestety, mimo że uczestnictwo w wydarzeniu zadeklarowało 37 osób, w rzeczywistości pojawiły się tylko dwie. Chelsea wyraziła swoje rozczarowanie na Twitterze. Na jej post zareagowali najsłynniejsi pisarze, w tym Stephen King, Jodi Lynn Picoult czy Margaret Atwood. Jak można się domyślić, ich wsparcie bardzo wspomogło promocję książki...